Balkenbeschildering uit het midden van de veertiende eeuw op balklaag in Kampen
In een woonhuis aan de Burgwal in Kampen bevindt zich de oudste tot nu toe bekende decoratieve balkenbeschildering van Nederland. Deze werd ontdekt tijdens een verbouwing nadat meerdere plafonds waren verwijderd. Op de achterliggende balklaag bleek een schildering met wapenschilden aanwezig, die stilistisch dateert uit het midden van de veertiende eeuw. Door de hoge ouderdom was de schildering weliswaar erg vervaagd, wat niet afdoet aan de uniciteit. Beschilderde balken met wapenschilden waren in Nederland niet eerder gevonden. Wel zijn ze bekend uit Keulen. Ze verwijzen mogelijk naar adellijke heren van wie men steun ondervond, maar kunnen ook fantasiewapens zijn. Tot nu toe is nog in geen van de in Kampen afgebeelde wapens een familiewapen herkend.
Onderzoek naar de gebruikte verf wees uit dat de schilder gebruik heeft gemaakt van kleurstoffen zoals wede, korstmossen en walnoot, en van pigmenten als organisch zwart, krijt en vermiljoen. Deze combinatie is tot op heden nauwelijks in Nederlandse interieurs gezien en bevestigt de vroege datering. Gekleurde balkenbeschilderingen uit de veertiende eeuw zijn in Nederland tot nu toe alleen in de stad Utrecht aangetroffen. Maar hier gaat het om effen gekleurde balken zonder verdere decoratie.
Overzicht van de beschilderde balken. Foto: Gemeente Kampen