In het kader van het 30-jarig jubileumjaar heeft de Stichting Bouwhistorie Nederland een tweejaarlijkse scriptieprijs in het leven geroepen. Het doel van de SBN-scriptieprijs is om nieuw talent binnen het vakgebied te stimuleren. De prijs bestaat uit een wisseltrofee in de vorm van een bronzen kaphamer, wat de werkzaamheden van de bouwhistoricus verbeeldt. Daarnaast ontvangt de winnaar een oorkonde.
Voor de SBN-Scriptieprijs waren vijf lijvige scripties van de HBO+ opleiding genomineerd. Bij de volgende editie zal de prijs ook voor andere opleidingen worden opengesteld.
Voor de vierkoppige jury was het vanwege de uiteenlopende onderwerpen en regionale verschillen lastig om de scripties te vergelijken, vooral ook omdat in alle gevallen sprake was van een uitstekende vormgeving en presentatie. Belangrijk was daarom dat er sprake was van een heldere analyse en een goed onderbouwde en verifieerbare conclusie.
Uit handen Koos de Looff, voorzitter van de SBN, mocht Wiel Velder de eerste SBN-Scriptieprijs in ontvangst nemen voor zijn onderzoek naar Hoeve De Plum in Harles (gem. Vijlen). Over deze scriptie zegt het juryrapport:
“Hoewel gepresenteerd als een ‘verkenning’ is hier eerder sprake van een bouwhistorische ontleding. Omdat de archivalische bronnen hier beperkt waren moest de auteur vrijwel alle kennis over de bouwgeschiedenis uit bouwsporen verzamelen. Dit heeft geresulteerd in een ‘hardcore’ bouwhistorisch onderzoek. De onderzoeker heeft zich ‘vastgebeten’ in de materie en dat heeft een verrassend verhaal opgeleverd. Ieder stukje hout uit de vakwerkconstructie van deze Limburgse hoeve is onderzocht op de sporen, kepen, pengaten en andere aanwijzingen. Aan de hand van tal van bewerkte foto’s, plattegronden, schetsen en isometrische tekeningen voert de auteur ons op overtuigende wijze mee door de gebouwen en legt op heldere wijze uit waar de lezer is. Wat hij ziet en welke conclusies we daaraan kunnen verbinden. Het verhaal is gedegen en doorwrocht en heeft ons allemaal zeer verrast.”
Klik op de links hieronder om het onderzoek van Wiel Felder te lezen en te downloaden.
Deel 1 – Bouwhistorische Verkenning
Tweede werd het onderzoek van Timo d’Hollosy naar Het Huis Cohen in Amersfoort. De jury was erg gecharmeerd dat dit de enige scriptie was die opende met een ‘status quaestionis’; De stand van zaken van het huidige onderzoek en een positionering van het nieuwe onderzoek in relatie tot eerdere onderzoeken. Dat resulteerde in een aantal onderzoeksvragen, wat heel veel structuur gaf aan het verdere verhaal. De ervaring en achtergrond van de auteur als archeoloog bij de gemeente Amersfoort zijn hierin goed herkenbaar. Dit onderzoek is van alle scripties het meest breed opgezet, zodat je zou kunnen spreken van een cultuurhistorisch onderzoek met een ‘stevige’ bouwhistorische basis.
Andere genomineerden waren Gertrud Topper, Jeroen van der Kuur en Kim Heuvelmans.
Gertrud Topper deed onderzoek naar het in oorsprong vijftiende-eeuwse woonhuis Zijdam 16 in Alkmaar. In dit onderzoek een uitgebreide geschiedenis van eigenaren en gebruikers. De reconstructie van de voorgevel in dit onderzoek betekende een mooie verdieping van het onderzoek.
Van het onderzoek van Jeroen van der Kuur naar het Betty Asfaltcomplex in Amsterdam kon de jury zich voorstellen dan de ontdekking van de waterkelders en de spannende kapconstructie een bonus waren bij dit onderzoek. Wat opviel aan de scriptie was dat naast het lopende verhaal tal van kaderteksten waren gebruikt, waarin deelaspecten werden behandeld en achtergrondinformatie uitgebreid was verwerkt.
Het onderzoek van Kim Heuvelmans betrof het in oorsprong dertiende-eeuwse kasteel Borgharen. Bij het verwijderen van afwerkingen kwamen hier veel bouwsporen in het zicht die door de onderzoeker uitgebreid werden gedocumenteerd in een scriptie die mede door zijn omvang respect afdwong.
